ENTRI 36 : PERANCANGAN BAHASA

Perancangan bahasa merujuk kepada usaha-usaha yang dilakukan oleh pertubuhan atau jawatankuasa tertentu untuk tujuan penyuburan bahasa. Langkah-langkah yang diambil untuk menyuburkan bahasa meliputi usaha-usaha pembinaan, pengubahsuaian dan pembakuan kepada sesuatu bahasa. Perancangan bahasa terbahagi kepada dua tahap utama iaitu perancangan korpus dan perancangan status. Dalam entri ini, saya akan menumpukan kepada perancangan korpus semata-mata.

PERANCANGAN KORPUS

Perancangan korpus merujuk kepada perubahan dalam bahasa itu sendiri yang melibatkan pembinaan ortografi (pembakuan terhadap sistem ejaan dan tulisan dalam sesuatu bahasa), pembinaan penggunaan kata baru yang difikirkan dan dipertimbangkan dengan teliti supaya bahasa itu dapat diperluaskan penggunaannya (sumber-sumber baru kosa kata dan penciptaan perbendaharaan kata) termasuklah penggubalan istilah, penyediaan kamus dan kesusasteraan. Bagi sesebuah bahasa yang dahulunya tidak tertulis, langkah pertama dalam perancangan korpus ialah pengembangan sebuah sistem tulisan. Nik Safiah Karim juga menyatakan bahawa sesuatu bahasa itu dirancang dan melalui tiga peringkat utama. Peringkat pertama ialah peringkat membuat keputusan dasar tentang bahasa yang hendak dirancang. Peringkat kedua pula ialah pelaksanaan rancangan-rancangan yang telah disusun dan peringkat ketiga ialah penilaian.

ENTRI 35

Perbezaan bidang mikrolinguistik dengan makrolinguistik.

MIKROLINGUISTIK

Bidang ini membincangkan tentang hubungan antara struktur linguistik dan struktur sosial pada parasa interaksi bersemuka (F. Penalosa). Pendapat Ervin-Tripp pula iaah mikrolinguistik merupakan kajian tentang komponen interaksi bersemuka sebagaimana berlaku yang berkait dengan struktur formal bahasa. Komponen ini termasuklah peserta, suasana, fungsi interaksi, tajuk, pesanan dan saluran.

MAKROLINGUISTIK

Bidang ini lebih menumpukan kepada perbahasan dan kerja pada populasi yang banyak, institusi kebangsaan dan dasar bahasa di peringkat kebangsaan (Dell Hymes). Pendapat lain tentang makrolinguistik ialah konsep makro adalah lebih luas dan mempunyai kaitan dengan bidang lain seperti sosiologi, ekonomo, antropologi, sains, politik dan berdasarkan bilangan kumpulan manusia.

Perbincangan umum di atasa secara tidak langsung telah menunjukkan perbezaan antara bidang mikrolinguistik dengan bidang makrolinguistik yang mana bidang mikrolinguistik lebih tertumpu kepada aspek-aspek tertentu sahaja dalam linguistik seperti interaksi bersemuka, sistem sapaan dan panggilan. Jika skop bagi mikrolinguistik kecil, bidang bagi makrolinguistik pula besar dan meliputi pelbagai bidang seperti perancangan bahasa, pengajaran bahasa, dasar bahasa dan penggunaan bahasa.

ENTRI 34 : BAHASA

Bahasa memainkan peranan penting dalam kehidupan manusia yang hidup bermasyrakat. Terdapat banyak definisi bahasa yang telah dikemukakan oleh golongan bahasa. Definisi pertama bagi bahasa ialah sistem perlambangan yang canggih, kompleks dan anjal (Abdullah Yusof, 2009). Definisi kedua pula ialah, bahasa bukan semata-mata merupakan penyampai tetapi bahasa itu sendiri adalah isi, satu rujukan untuk kesetiaan dan kederhakaan, satu status sosial dan hubungan-hubungan perseorangan, satu penanda untuk situasi dan topik serta matlamat masyarakat dan arena interaksi yang mempunyai skala nilai yang besar yang menentukan ciri setiap masyarakat bahasa (Joshua A. Fishman,1991). Pandangan Siti Hajar Abdul Aziz pula, bahasa mempunyai ciri universal iaitu sebagai satu sistem, satu simbol, alat komunikasi, bersifat arbitrari, unik, sejagat, dinamis dan bervariasi.

Berdasar pandangan di atas, jelaslah bahasa bukan semata-mata hanya digunakan untuk berkomunikasi  tetapi turut memainkan peranan penting dalam diri seseorang.

ENTRI 33

Entri  kali ini saya akan menyambung lagi mengenai sistem sapaan Ervin-Tripp. Sistem sapaan Ervin-Tripp yang ketiga  ialah rumus perurutan. Dalam rumus perurutan, terdapat susunan kata-kata sapaan yang dimulai dengan rujukan kehormat kepada gelaran yang disandang dan selepas itu nama peribadi yang disapa. Gelaran yang dimiliki, jika lebih daripada satu, perlu diatur mengikut kaedah yang biasa digunakan. Sebagai contoh, Yang Berbahagia Tan Sri Datuk Professor Doktor Hajah Siti Maimunah binti Safuan. 

 Sebelum ini, saya sendiri keliru mengenai cara untuk menyusun gelaran yang dimiliki oleh seseorang individu. Pada awal semester saya di sini, saya keliru untuk menyusun gelaran Prof. Madya dan Doktor tetapi mujurlah ada dalam kalangan kawan saya yang mengetahui mengenai rumus perurutan ini dan dia telah menerangkannya kepada saya. Dengan adanya rumus ini juga membolehkan seseorang itu berhati-hati menyusun gelaran yang diperoleh individu yang disapa, jika tersalah susun mungkin diri sendiri yang akan malu pula.

ENTRI 32 : KESANTUNAN BAHASA

 Entri  kali ini saya akan menyambung lagi mengenai sistem sapaan Ervin-Tripp. Selain rumus alternasi, Ervin-Trip turut mengemukakan rumus kejadian bersama dan rumus perurutan.

 #Rumus Kejadian Bersama    

Rumus ini menyatakan bahawa sesuatu rujukan kehormat haruslah disesuaikan  dengan kedudukan orang yang disapa. Dalam masyarakat Melayu, terdapat rujukan kehormat yang perlu digunakan pada masa dan tempat tertentu. Berikut merupakan contoh rujukan kerhormat :

GELARAN	ORANG YANG DISAPA
Yang Mulia	Bergelar warisan seperti Tengku, Raja
Yang Amat Mulia	Anak kepada raja yang sedang memerintah
Yang Teramat Mulia	Kerabat raja yang bergelar
Duli Yang Teramat Mulia	Raja Muda
Yang Maha Mulia	Balu Almarhum Sultan
Duli Yang Maha Mulia	Sultan, Sultanah, Raja Perempuan
Ke bawah Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda	YDPA
Yang Berbahagia	Bergelar anugerah seperti Tan Sri, Datuk, Prof, Doktor
Yang Amat Berbahagia	Tun & Toh Puan
Yang Arif	Hakim
Yang Amat Arif	Ketua Hakim Negara
Yang Berhormat	Wakil rakyat, Menteri, Timb. Menteri, S/U Parlimen, Ahli Dewan Rakyat
Yang Amat Berhormat	PM
Yang Setia	Pegawai Tentera & Polis
Yang Amat Setia	Ketua Turus Tentera & Polis
Yang Berusaha	Pegawai yang tidak bergelar
Sahibus-samahah	Mufti
Sahibul-fadilah	Ulama, Kadi
Sahibus-saadah	Pengarah Jabatan Agama
Tuan Yang Terutama	Yang Dipertua Negeri, Gabenor, Duta

Saya akan menyambung rumus perurutan pada entri akan datang.