ISTILAH KATA

neka bahasa - variasi atau pelbagai
bahasa inklusif - bahasa utama
bahasa Pijin - bahasa campuran antara dua bahasa atau lebih
bahasa Kreol - percampuran antara bahasa pertama
basilek - tahap dalam bahasa Kreol yang merujuk kepada tahap yang masih bercampur dalam keadaan yang kental pada peringkat awal 
mesolek - kelainan yang wujud di tengah proses perubahan dari basilek ke akrolek
akrolek - bahasa yang telah kembali kepada bahasa asal yang baku
bahasa eksklusif- bahasa yang digunakan dalam kelompok tertentu
konvesi - persetujuan ramai
ambilingual - tahu dan kuasai dua bahasa sepenuhnya dengan sama baik
dwiglosia / diglosia - penggunaan dua bahasa yang berlainan (contoh: bahasa Melayu dengan dialek Melayu)

ENTRI 40 : LARAS BAHASA UNDANG-UNDANG

Entri  kali ini merupakan entri terakhir bagi subjek Sosiolinguistik Bahasa Melayu. Jadi, pada entri ini saya akan mencoretkan mengenai laras bahasa undang-undang yang merupakan topik pembentangan saya pada minggu hadapan. 

Laras bahasa undang-undang merupakan sebuah laras bahasa yang tiada gambar, graf, metafora, simile, peribahasa, kiasan dan sebagainya. Laras bahasa ini mempunyai istilahnya tersendiri sebagai contoh Argumantum ad bacuum, habeas corpus dan sebagainya. Antara ciri-ciri laras bahasa undang-undang ialah :

• Teks bersabit dengan perundangan yang mengandungi prinsip undang-undang tertentu dan berbentuk akta seperti bahagian dan seksyen. 
• Terdapat istilah khusus yang kebanyakannya dipinjam daripada bahasa Inggeris.
• Makna kosa kata berdasarkan interpretasi.
• Struktur ayat tidak diutamakan, tetapi kepersisan dan kejelasan dipentingkan.
• Bersifat objektif, terperinci, tepat dan padat.
• Tiada gambar atau graf
• Binaan ayat adalah panjang

Ciri-ciri inilah yang membezakan laras bahasa undang-undang dengan laras bahasa yang lain.

ENTRI 39 : BAHASA ASING

Pada entri yang lalu saya menceritakan mengenai perancangan pemerolehan. Jadi, pada entri kali ini saya akan berkongsi tentang pengalaman saya mempelajari bahasa asing iaitu BAHASA JEPUN semasa berada di alam persekolahan menengah. Di sekolah saya, semua pelajar diwajibkan mempelajari bahasa asing dan bahasa asing yang ditawarkan ialah Bahasa Jepun, Bahasa Arab dan Bahasa Jerman. Saya telah memilih untuk mempelajari Bahasa Jepun mungkin kerana pada masa itu saya terpengaruh dengan tayangan drama-drama Jepun di kaca televisyen.

Semasa mempelajari Bahasa Jepun, saya mendapati dalam Bahasa Jepun terdapat tiga jenis tulisan iaitu hiragana, katakana dan kanji. Pada awal pembelajaran, saya telah diajarkan tulisan hiragana dan semasa berada di tingkatan dua, saya telah diajarkan tulisan katakana. Tulisan kanji diajarkan semasa saya berada di penggal kedua persekolahan tingkatan dua. Semasa belajar Bahasa Jepun, saya berasa sangat seronok tapi pada masa yang saya berasa takut kerana sensei (guru) yang mengajar sangat tegas  menyebabkan kami sentiasa fokus semasa belajar. Beberapa perkataan Jepun yang masih saya ingat seperti cara memperkenalkan diri, cara meminta maaf, nombor dalam Jepun dan beberapa lagi. Disebabkan tidak memperatikkan penggunaan Bahasa Jepun, pemahaman Bahasa Jepun saya menjadi sangat terhad.  Antara perkataan yang masih saya ingat ialah :

• Kawai yang bermaksud comel
• Ame yang bermaksud sama ada hujan atau manis
• Umai yang bermaksud sedap
• Oishi juga bermaksud sedap
• Sumimasen/gomenasai yang bermaksud maaf dan beberapa lagi

ENTRI 38

Jika pada entri yang lalu saya membincangkan tentang perancangan status, kali ini saya akan membincangkan pula mengenai perancangan pemerolehan. Perancangan pemerolehan merupakan salah satu perancangan bahasa. Perancangan pemerolehan merujuk kepada pengajaran dan pembelajaran bahasa, tidak kira bahasa kebangsaan mahupun bahasa kedua atau bahasa asing. 

Perancangan ini melibatkan usaha-usaha untuk mempengaruhi bilangan pengguna serta pengagihan bahasa dan kenal huruf yang dicapai dengan mencipta peluang atau mengambil inisiatif untuk mempelajarinya. Usaha-usaha ini mungkin mendasari dasar-dasar asimilasi atau kemajmukan. Perancangan pemerolehan juga berkait secara langsung dengan penyebaran bahasa dan merupakan peranan badan-badan kerajaan negara, kawasan atau tempatan untuk menyebarkan bahasa.

ENTRI 37 : PERANCANGAN STATUS

Entri  kali ini saya akan menyambung lagi mengenai perancangan bahasa. Selain perancangan korpus, perancangan bahasa turut terbahagi kepada perancangan status.

 Perancangan status merujuk kepada kepada usaha-usaha untuk memperuntukkan fungsi-fungsi bahasa dan kenal huruf di dalam komuniti pertuturan. Perancangan ini juga melibatkan pilihan status dan menyebabkan sesuatu bahasa atau kelainan menjadi bahasa rasmi, bahasa kebangsaan dan sebagainya.

Perancangan status juga akan melibatkan peningkatan sebuah bahasa atau loghat menjadi kelainan prestij yang mungkin menjejaskan loghat-loghat yang bersaingan. Perancangan status ialah perkara yang mesti bagi mewujudkan sebuah sistem tulisan yang baru kerana sebuah sistem tulisan hanya dapat diperkembangkan selepas suatu loghat yang sesuai telah dipilih sebagai piawai. 

ENTRI 36 : PERANCANGAN BAHASA

Perancangan bahasa merujuk kepada usaha-usaha yang dilakukan oleh pertubuhan atau jawatankuasa tertentu untuk tujuan penyuburan bahasa. Langkah-langkah yang diambil untuk menyuburkan bahasa meliputi usaha-usaha pembinaan, pengubahsuaian dan pembakuan kepada sesuatu bahasa. Perancangan bahasa terbahagi kepada dua tahap utama iaitu perancangan korpus dan perancangan status. Dalam entri ini, saya akan menumpukan kepada perancangan korpus semata-mata.

PERANCANGAN KORPUS

Perancangan korpus merujuk kepada perubahan dalam bahasa itu sendiri yang melibatkan pembinaan ortografi (pembakuan terhadap sistem ejaan dan tulisan dalam sesuatu bahasa), pembinaan penggunaan kata baru yang difikirkan dan dipertimbangkan dengan teliti supaya bahasa itu dapat diperluaskan penggunaannya (sumber-sumber baru kosa kata dan penciptaan perbendaharaan kata) termasuklah penggubalan istilah, penyediaan kamus dan kesusasteraan. Bagi sesebuah bahasa yang dahulunya tidak tertulis, langkah pertama dalam perancangan korpus ialah pengembangan sebuah sistem tulisan. Nik Safiah Karim juga menyatakan bahawa sesuatu bahasa itu dirancang dan melalui tiga peringkat utama. Peringkat pertama ialah peringkat membuat keputusan dasar tentang bahasa yang hendak dirancang. Peringkat kedua pula ialah pelaksanaan rancangan-rancangan yang telah disusun dan peringkat ketiga ialah penilaian.

ENTRI 35

Perbezaan bidang mikrolinguistik dengan makrolinguistik.

MIKROLINGUISTIK

Bidang ini membincangkan tentang hubungan antara struktur linguistik dan struktur sosial pada parasa interaksi bersemuka (F. Penalosa). Pendapat Ervin-Tripp pula iaah mikrolinguistik merupakan kajian tentang komponen interaksi bersemuka sebagaimana berlaku yang berkait dengan struktur formal bahasa. Komponen ini termasuklah peserta, suasana, fungsi interaksi, tajuk, pesanan dan saluran.

MAKROLINGUISTIK

Bidang ini lebih menumpukan kepada perbahasan dan kerja pada populasi yang banyak, institusi kebangsaan dan dasar bahasa di peringkat kebangsaan (Dell Hymes). Pendapat lain tentang makrolinguistik ialah konsep makro adalah lebih luas dan mempunyai kaitan dengan bidang lain seperti sosiologi, ekonomo, antropologi, sains, politik dan berdasarkan bilangan kumpulan manusia.

Perbincangan umum di atasa secara tidak langsung telah menunjukkan perbezaan antara bidang mikrolinguistik dengan bidang makrolinguistik yang mana bidang mikrolinguistik lebih tertumpu kepada aspek-aspek tertentu sahaja dalam linguistik seperti interaksi bersemuka, sistem sapaan dan panggilan. Jika skop bagi mikrolinguistik kecil, bidang bagi makrolinguistik pula besar dan meliputi pelbagai bidang seperti perancangan bahasa, pengajaran bahasa, dasar bahasa dan penggunaan bahasa.

ENTRI 34 : BAHASA

Bahasa memainkan peranan penting dalam kehidupan manusia yang hidup bermasyrakat. Terdapat banyak definisi bahasa yang telah dikemukakan oleh golongan bahasa. Definisi pertama bagi bahasa ialah sistem perlambangan yang canggih, kompleks dan anjal (Abdullah Yusof, 2009). Definisi kedua pula ialah, bahasa bukan semata-mata merupakan penyampai tetapi bahasa itu sendiri adalah isi, satu rujukan untuk kesetiaan dan kederhakaan, satu status sosial dan hubungan-hubungan perseorangan, satu penanda untuk situasi dan topik serta matlamat masyarakat dan arena interaksi yang mempunyai skala nilai yang besar yang menentukan ciri setiap masyarakat bahasa (Joshua A. Fishman,1991). Pandangan Siti Hajar Abdul Aziz pula, bahasa mempunyai ciri universal iaitu sebagai satu sistem, satu simbol, alat komunikasi, bersifat arbitrari, unik, sejagat, dinamis dan bervariasi.

Berdasar pandangan di atas, jelaslah bahasa bukan semata-mata hanya digunakan untuk berkomunikasi  tetapi turut memainkan peranan penting dalam diri seseorang.